Realkompetanse til grunnstudium

Om du ikkje har generell studiekompetanse, kan du bli vurdert på bakgrunn av realkompetanse. Du må vere 25 år eller eldre, med kunnskap i utvalde fag, og ha relevant praksis.

Kva er realkompetanse?

Realkompetanse er kunnskapar du har fått gjennom yrkespraksis, ubetalt arbeid, organisasjonsarbeid, utdanning eller på annan måte. Vi vurderer om du har dei naudsynlege faglege føresetnadane for å kunne gjennomføre studiet du søkjer på.

Korleis søkjer du?

Kvart enkelt studium har ein søkjeknapp på nettsida si. For dei fleste grunnstudia tar denne deg til Samordna opptak, der du søkjer på bachelorstudium, årsstudium eller femårige mastergrader. Skal du søkje på slike studium på grunnlag av realkompetanse, er søknadsfristen 1. mars. Hugs å krysse av for realkompetanse i nettsøknaden din. 

Nokre grunnstudium skal ikkje søkjast via Samordna opptak. I desse tilfella tar søkjeknappen deg til Søknadsweb. Her kan du ikkje krysse av for realkompetanse. I staden må du skrive i fritekstfeltet at du søkjer på grunnlag av realkompetanse. 

Du kan ikkje søkje ledige studieplassar på grunnlag av realkompetanse. 

Slik blir realkompetansesøkjarar vurderte

Søkjarar som har generell studiekompetanse, får utrekna poengsummen sin basert på karakterar. Du som søkjer på grunnlag av realkompetanse får ingen poengsum, men du blir vurdert jamført med søkjarar med poengsum. Vurderinga er ei individuell skjønsvurdering der karakterar frå fag, og relevant praksis (arbeidsoppgåver og varigheit) er vesentleg. Relevant fagbrev, fagskule eller anna tilleggsutdanning tel særleg positivt i vurderinga. Ei reflektert og moden eigenvurdering blir tillagd noko vekt.

Opptakskrava

Du må vere 25 år eller eldre det året du søkjer opptak. Alle studieprogramma har krav om norsk og engelsk på nivå med vidaregåande utdanning. Nordiske språk er likestilte med norsk. Om du har utdanning frå land utanfor Norden, må du fylle krava til norsk og engelsk i samsvar med forskrift om opptak til høgre utdanning §2-2.

Du må ha minimum fem år med relevant praksis. Inntil to år med relevant utdanning kan telje som praksis. Ein del studium har minstekrav om opptak i tillegg til dei krava som hittil er nemnd. Minstekrava er oftast fastsette som fagkrav.

Nokre studium har spesielle opptakskrav som gjeld både for søkjarar med generell studiekompetanse og søkjarar med bakgrunn i realkompetanse. Du finn dei spesielle opptakskrava i tabellen og i Samordna opptak si oversikt over kravkoder til grunnutdanninger.

Har du generell studiekompetanse, kan du ikkje søkje opptak med grunnlag i realkompetanse.

Fag- og praksiskrav per studium

Vi har ein tabell som viser dei studia med opptakskrav utover minstekrava. Du bør sjekke kva slags opptakskrav som gjeld studiet du ønskjer å søkje på.

Opptakskrava kan dokumenterast slik:

  1. Vitnemål, kompetansebevis, kursbevis, sertifikat eller annan dokumentasjon på utdanning.
  2. Dokumentasjon på arbeidspraksis, ulønt arbeid og omsorgsarbeid, fyrstegongsteneste/sivilteneste. Dette kan til dømes vere attest frå arbeidsgivar, skatteetaten eller anna offentleg styresmakt, militært eller sivilt tenestebevis, bustadsattest. Dokumentasjon på arbeidspraksis skal innehalde dato for arbeidsstart, arbeidsslutt og omfang (deltidsprosent, timetal eller liknande). 
  3. Attest på arbeid og tillitsverv i frivillige organisasjonar.
  4. Eigenvurdering og motivasjonsbrev. I vurderinga skriv du kvifor du meiner at du kan gjennomføre studiet. I motivasjonsbrevet skal du forklare kvifor du er motivert for studiet. Søkjer du opptak til fleire studium, må du skrive eit brev og ei vurdering for kvart studium du søkjer på.

Kvar lærestad har egne reglar for kva du må ha av praksis og utdanning for å vere kvalifisert på grunnlag av realkompetanse. Same studium kan difor ha ulike krav frå lærestad til lærestad.

Realkompetanse til grunnstudium